Coğrafi işaretler, bir bölgenin coğrafi kaynaklarından, ikliminden veya geleneksel üretim metodlarından kaynaklanan özel özelliklere sahip ürünleri tanımlamaktadır. Eskişehir, bu bağlamda zengin bir kültürel mirasa ev sahipliği yapmaktadır. Bu coğrafi işaretler, bölgenin kendine özgü iklimi ve toprak yapısı ile birleşerek, Eskişehir'in tarım ürünlerine benzersiz bir karakter kazandırır.

6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun 34'üncü maddesine göre; Belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri bakımından kökenin bulunduğu yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş ürünü gösteren işarettir. Coğrafi işaretler, menşe adı ya da mahreç işareti olarak tescil edilir. Gıda, tarım, maden, el sanatları, sanayi ürünleri coğrafi işaret tesciline konu olabilir.

Bir ürünün, tüm veya esas nitelikleri belirli bir coğrafi bölgeye ait doğal ve beşeri unsurlardan kaynaklanıyorsa, bu durumdaki coğrafi işaretlere "menşe adı" denir. Ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer işlemleri tamamının belirlenen coğrafi alanın sınırları içinde gerçekleşmelidir. Bu bağlamda, menşe adı olarak tescil edilen coğrafi işaretlerin kaynaklandıkları yöre ile bağları çok kuvvetlidir.

Belirli bir coğrafi bölge ile özdeşleşmiş belirgin niteliklere, üne veya diğer özelliklere sahip ürünlerin, üretim, işleme veya diğer süreçlerinden en az birinin belirlenmiş coğrafi alanda gerçekleşmesi gereken coğrafi işaretlere "mahreç işareti" adı verilir. Bir ürün, hammaddesi veya bir üretim işlemi yöresel olarak gerçekleştiğinde, diğer üretim ve işleme aşamaları da kaynaklandığı bölge dışında gerçekleştirilebilir.

Eskişehir’in 14 adet coğrafi işareti bulunmaktadır. Bunlar menşe adı ve mahreç işareti olarak ayrılmaktadır.

Eskişehir Lüle Taşı, Eskişehir’in menşe adlı tek ürünüdür.

Eskişehir Met Helvası, Eskişehir Simidi, Eskişehir Çiböreği, Sivrihisar Arabaşı, Sivrihisar Cebesi, Sivrihisar Dövme Sucuğu, Sivrihisar Höşmerim Tatlısı, Sivrihisar Kelem Dolması, Sivrihisar Kilimi, Sivrihisar Muska Baklavası, Sivrihisar Sarkası, Sivrihisar İncili Küpesi, Sorkun Çömleği Eskişehir’in mahreç işaretli ürünleridir. 

KAYNAK: Eskişehir Haber